Over het Waterpark

Waterpark het Lankheet is een onderdeel van landgoed het Lankheet, maar het beheer ervan is ondergebracht in een goede doelen stichting (ANBI stichting: Algemeen Nut Beogende Instelling): Stichting Waterpark en Veldwerkcentrum Het Lankheet (SWVL), kort gezegd de Stichting Waterpark. De Stichting Waterpark heeft tot hoofddoel het bevorderen en het beheren van het Waterpark op landgoed het Lankheet en het daarbij behorende Veldwerkcentrum. De stichting Waterpark genereert met het gebruik van het Veldwerkcentrum en het rijke cultuurhistorische gebied middelen om haar goede doelen te realiseren, zoals zorg- en cultuurprojecten, wetenschappelijk onderzoek naar meervoudig duurzaam landgebruik waaronder natuurontwikkeling en educatie/publieksvoorlichting. Dit alles met het thema water als leidraad.

In 1999 is een deel van het historische vloeiweidensysteem op het Lankheet hersteld. Enerzijds om verdrogingsbestrijding, natuurherstel en waterberging te realiseren, anderzijds om historisch erfgoed voor wandelaars weer beleefbaar te maken. De plaatselijke kwel bleek in de daaropvolgende jaren onvoldoende om de natuurdoelstellingen te realiseren. Samen met de Wageningen Universiteit is in 2004 een plan bedacht om water uit de Buurserbeek in te laten, dit te zuiveren in rietbekkens en dit vervolgens via het oude watersysteem op het landgoed weer naar de Buurserbeek terug te laten lopen. Hierdoor konden verschillende doelen tegelijkertijd worden verwezenlijkt:

• het bergen en zuiveren van oppervlaktewater;
• het herstellen van beekbegeleidende natuur;
• het produceren van biomassa ten behoeve van duurzame energie;
• het creëren van een recreatief interessante omgeving;
• het creëren van werkervaringsplaatsen in het kader van jeugdzorg.

De rietfilters die in 2005 zijn aangelegd moeten jaarlijks geoogst worden. Het riet zuivert het water van fosfaat en stikstof (P/N; afhankelijk van de verblijfstijd tot 80%) en kan daarom na zuivering zonder probleem door kwetsbare natuur stromen en deze vernatten. Om deze stoffen ook daadwerkelijk te verwijderen en de grond niet onnodig te verrijken, moet het riet worden gemaaid en afgevoerd. Riet heeft een hoge calorische waarde en kan daarom in speciale ovens als brandstof gebruikt worden. Op deze manier zijn de rietfilters duurzaam vormgegeven en hoeven niet na een aantal jaren geschoond en heringeplant te worden, zoals bij ‘gewone’ rietfilters (helofytenfilters) het geval is.

Jongeren uit de de nabijgelegen instelling voor jeugdzorg en cliënten uit de verslavingszorg helpen bij de oogst van het riet en de verwerking ervan tot standaardbrandstof. De rietfilters zijn door landschapsarcitect Berno Strootman vormgegeven; op een speciale zichtheuvel -belvédère- kan het hele project worden overzien.

Kunstwerken van de Arnhemse kunstenaars Niek Verschoor en Malou Busser accentueren bijzondere plekken. In de KidneyPools, speciaal gevormde vijvers waarin het gezuiverde water samenkomt, kunnen wandelaars in beslotenheid en rust van luchtspiegelingen genieten. Dit is een kunstwerk van de de Schotse landschapskunstenaar Jim Buchanan (die ook het het labyrinth op Mallum heeft ontworpen) en de Engelse grafisch kunstenares Emma Varley.

De rietfilters voeden het stroomgebied van drie kleine locale beken, waartussen de historische vloeiweiden liggen. Dit geheel is benoemd als ‘waterpark’, een beleefbaar historisch landschap. Hierin is bijvoorbeeld ook aandacht gegeven aan de scheepvaart die hier -zij het op bescheiden schaal- toch een belangrijke rol heeft gespeeld. Er zijn replica’s gebouwd van een haalschut en een houten sluis die ervoor zorgden dat ‘buurserbeekpotten’, kleine schuitjes die Duitse waar vervoerden, in de 17e eeuw om de Oostendorperwatermolen konden varen. Er is ook een houtwaterplaats hersteld en een klassieke houtdroogschuur gebouwd. Grove dennenhout dat in stromend water wordt gelegd, is na een jaar zodanig verduurzaamd, dat het na droging zonder bewerking kan worden gebruikt in de houtbouw. Elders in het park is een ‘voorde’ hersteld, een doorwaadbare plaats. Op deze manier is niet alleen de verbinding met de Buurserbeek beleefbaar -het water stroomt ononderbroken door- maar wordt ook zichtbaar dat de meeste beken vroeger op deze manier werden doorkruist.